Over de theatervoorstelling ATAXIE.

1. Onderweg zijn en spelen


Iedere zaterdag plannen we de theatervoorstelling ATAXIE, waarvan de tractor en pipowagen deel uit maken.
Op welke plaats exact we telkens de volgende voorstelling zullen spelen,
is - omdat we on the road zijn – nooit duidelijk. Afhankelijk van de mensen die we onderweg tegenkomen en de speelplek die we (in overleg met hen) vinden, kan dat een bos zijn, een parking van de Carrefour, een kerkplein, langs een vaart of spoorlijn, in de tuin van een rusthuis, …
Ons voertuig en onze rijdende woonst worden dan plots podium/decor/scene.

We spelen de voorstelling in eerste instantie voor een lokaal publiek. Voor mensen uit de buurt. Eens de speelplek vastligt, willen we via telefoon, Facebook en deze reisblog publiek maken, waar we dat weekend zullen ”resideren”. Op die manier kunnen we familie, vrienden en andere kijklustigen, ongeacht hun woonplaats, de kans geven om af te zakken naar de speelplek van dat moment/die week. Gezien de tractor maar beperkte afstanden kan afleggen, is dat nooit ver uit de buurt.

Boeiend lijkt ons ook om onderweg “kandidaat-bezoekers” aan te trekken. We hebben gemerkt dat iedereen gefascineerd is door de magie van een oude tractor met woonwagen. Het is/we zijn een attractie op zich. Grijze bompa’s komen langs om nostalgisch te vertellen dat ze op een boerderij zijn opgegroeid en ”dat daar ook zo’n tractor stond”. Mama’s nemen de hand van hun kinderen vast om samen te wuiven naar de voorbijtuffende optocht. GSM’s en andere digitale camera’s worden opgestoken om spontaan een foto te nemen van dat vreemde voertuig op straat. Tooghangers komen aan het raam van het café kijken hoe we voorbij snorren.
We willen graag dat de onverwachte ontmoetingen onderweg ook leiden tot een bezoek op zaterdag voor onze reizende voorstelling, enkele dorpen verderop.



2. Reisverhalen en –foto’s als inspiratie


In 2009 ontstond uit een eerdere wereldreis “Zwartwitgekleurd”.
Dit foto/verhalenproject vormt de aanleiding tot de theatervoorstelling ATAXIE die we onderweg willen spelen. Uit duizenden kleurenfoto’s van een reis door Azië werd een kleine selectie van 150 foto’s gemaakt. Deze werden tot zwart-wit beelden gereduceerd en voorgelegd aan een hele verscheidenheid aan mensen.

Aan hen werd gevraagd telkens één foto te kiezen en in maximum 500 woorden te beschrijven wat ze op de foto zagen. “Ik zie, ik zie, ik zie wat jij niet ziet en dat is: …“

Zowaar 82 mensen hebben een verhaal ingezonden! Soms betrof het familie of nabije vrienden. Evengoed betrof het onbekende mensen die via-via gehoord hadden van deze opdracht. Een breed gamma aan mensen werd bereikt: een brandweerman, een culinair fotograaf, een cisterciënzermonnik, een cipier, een hondentrainer, een kinderpsychiater, een zilversmid, een Israëli, een verkoopster, een beeldend kunstenaar, een ambassadeur in het buitenland, een radiopresentator, … Ook een aantal Bekende Vlamingen voelden zich aangesproken om een foto te kiezen en te beschrijven: Koen Crucke (operazanger), Gella Vandecaveye (Olympisch kampioene), Daniël Termont (burgemeester van Gent).

Het resultaat is een unieke bundeling interpretaties van foto’s. Doorheen de verhalen komen verschillende thema’s aan bod; kinderen, rijkdom versus armoede, religie, de nood aan verstilling, eten, …



3. ATAXIE


- Ataxie is een samenvattend begrip voor verschillende verstoringen van het evenwicht en de bewegingscoördinatie.

Ataxie is: een onregelmatige en onhandige beweging van de ledematen en de romp, te wijten aan een stoornis van de fijne coördinatie van spierbewegingen. Het cerebellum is het centrum van de fijne coördinatie, waarvandaan door het ruggenmerg en het perifeer zenuwstelsel informatie naar de spieren gestuurd wordt. Andersom komt informatie van de sensorische perifere zenuwen naar het cerebellum om de bewegingen fijn te stellen. Er wordt hierom verschil gemaakt tussen cerebellaire en perifere (sensorische) ataxie.
Oorzaken voor ataxie kunnen zijn: een aangeboren (genetische) afwijking, encefalopathie, ziektes (zoals kuru of trilziekte) en beschadigingen van het centraal zenuwstelsel, toxische stoffen (waaronder drugs en alcohol). Herkenbaar voor veel mensen is de ataxie die optreedt bij alcoholmisbruik. Na 5-10 glazen beginnen typische atactische verschijnselen op te treden. Dat is de wetenschappelijke uitleg althans.


- Ataxie betekent ook “onzekerheid van beweging”.

Losgemaakt van het fysieke ziektebeeld, is het een perfecte omschrijving van ons project. Onze trip verloopt via een ataxtisch patroon: ongecontroleerd en onregelmatig. Met een oude tractor, zonder gekende route kriskras onderweg zijn, zonder te weten wat de uitkomst van de reis zal zijn. Geen GPS dat vanuit het cerebellum alles in goede banen leidt, enkel de onverwachte ontmoetingen als zenuwprikkel voor de route/beweging.

Maar ook inhoudelijk dekt “Ataxie” de lading. De verhalen die we toegestuurd kregen, waren zeer uiteenlopend, maar dragen allemaal iets gelijkaardigs in zich: “wij”, het rijke Westen, zitten verwikkeld in allerlei levensvragen en zoektochten naar zingeving, terwijl “zij”, het arme Oosten, geen tijd over hebben om zich zulke vragen te stellen. Armoede wordt vaak geassocieerd met eenvoud, rust, zen-zijn. Meer dan eens wordt in de verhalen gesproken over het krampachtig zoeken hier bij ons. “Wij” wringen ons in duizend bochten om al onze activiteiten in één dag te proppen. Terwijl “zij” leven van moment tot moment. Het lijkt wel alsof we met zijn allen op zoek zijn naar die essentie van leven – moment tot moment – maar daar via omwegen naar zoeken. Door onszelf vragen te stellen, keuzes af te wegen, dwarrelen we rond die essentie, zonder ze echt aan te raken.
Ook reizen an sich kan in die context als ataxie gezien worden. De reis als een gestoorde koorddansergang. Waarom reizen mensen tout court? Af en toe hoor je: “Iemand die lang reist, is op de vlucht voor iets!”. Reizen als vluchten, als schichtig het hazenpad kiezen, op zoek naar iets nieuw, iets anders, naar iets dat rust brengt, of een antwoord.

De voorstelling ATAXIE toont dit zoeken en misschien zelfs het vinden. Het is een reis naar vreemde plekken op deze aarde, niet eens zo ver weg van huis, maar ook naar onbekend terrein in ons hoofd en lijf. ATAXIE gebruikt de taal van reizigers en die is eerder fysiek. Met handen en voeten, eerder dan met woorden.